Tο χωριό Στενή βρίσκεται στο Βορειοδυτικό μέρος της Κύπρου, πέντε χιλιόμετρα από την θάλασσα του Κόλπου της Χρυσοχούς. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 200 μέτρων πάνω από τη θάλασσα και το κλίμα του είναι ιδανικό όλες τις εποχές του χρόνου. Το γεγονός ότι σε μια ακτίνα δέκα χιλιομέτρων από την ακτή του Κόλπου της Χρυσοχούς, παράγονται κεράσια, αβοκάτο, μάγγο, καρπούζια, μήλα, μπανάνες, πορτοκάλια και σχεδόν ότι μπορεί να φανταστεί κάποιος, δείχνει πραγματικά το κλίμα που υπάρχει σ' αυτή την περιοχή, που δεν συναντάται σε άλλες περιοχές, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και παγκοσμίως.
Στα Ανατολικά του χωριού, ανεβαίνοντας στο βουνό μια απόσταση δύο χιλιομέτρων, ο επισκέπτης μπορεί να δει το δάσος Πάφου και στα Βορειοδυτικά ολόκληρο τον κόλπο της Χρυσοχούς με τα γύρω χωριά. Μια πραγματικά πανέμορφη εικόνα, που δύσκολα συναντάται άλλο.
Πώς πήρε το όνομα «Στενή» κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά, αν και υπάρχουν δύο εκδοχές, κατά τους παλαιότερους κατοίκους του χωριού
Η πρώτη είναι ότι λόγω της τοποθεσίας που αρχικά υπήρξε ο πρώτος οικισμός , σ' ένα στενό μέρος στις όχθες του ποταμού που διασχίζει την κοινότητα και ίσως να της δόθηκε το όνομα αυτό.
Η δεύτερη είναι ότι ο πρώτος κάτοικος του χωριού ήταν βοσκός, ο οποίος έκτισε την μάντρα του στο μέρος αυτό την οποίαν ονόμαζαν «στένια» από το «στάνη» και έτσι με το χρόνο από στένια έγινε «Στενή».
Δεν υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες, από πότε άρχισε να υπάρχει ζωή στο χωριό.
Όπως όλα τα χωριά της περιοχής έτσι και οι κάτοικοι της Στενής ασχολούνταν από τα παλιά τα χρόνια, με την γεωργία και την κτηνοτροφία.
Λόγω του ότι η Στενή βρίσκεται μεταξύ βουνού και κάμπου, τα δύο αυτά επαγγέλματα των κατοίκων της, ήταν προσοδοφόρα, το δε νερό από τον ποταμό που διασχίζει την κοινότητα ήταν για τα παλιά χρόνια το παν για τους κατοίκους της.
Ο πληθυσμός της Στενής είχε μια αυξητική τάση μέχρι το 1930, γύρω στους 300 κατοίκους, αλλά δύο μεγάλα ρεύματα μετανάστευσης στην Νότιο Αφρική από 1930-1950 και από 1960-1975, έφεραν το χωριό στο στάδιο μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.
Ένα πιο μικρό ρεύμα άρχισε προς την Νότιο Αφρική, αρχές του 20ου αιώνα έτσι η χώρα αυτή ήταν η επιλογή όλων των μεταναστών της Στενής.
Το Δημοτικό Σχολείο της Στενής, λειτούργησε το 1925 με 35 μαθητές.Έπαψε όμως να λειτουργεί το 1983, λόγω μειωμένου αριθμού παιδιών. Τα παιδιά της κοινότητας φοιτούν σήμερα στα περιφερειακά σχολεία της Πόλης Χρυσοχούς.
Με την κατασκευή του υδατοφράγματος «Ευρέτους» η ζωή των κατοίκων, ειδικά των γεωργών, άλλαξε αφού είχαν τώρα άλλες επιλογές από την παραδοσιακή γεωργία, καλλιεργώντας μόνο δημητριακά. Τα κυρίως προϊόντα σήμερα είναι εσπεριδοειδή, ελιές και δημητριακά. Εκτός από αυτούς που ασχολούνται με την γεωργία, άλλοι εργοδοτούνται στην Τουριστική βιομηχανία της περιοχής και άλλοι με τεχνικά επαγγέλματα.
Αρχές του 1980 άρχισε και πάλι να αυξάνεται ο πληθυσμός της κοινότητας, λόγω κυρίως της παραμονής νέων στο χωριό και του επαναπατρισμού των μεταναστών από την Νότιο Αφρική, λόγω της καλής οικονομικής κατάστασης που επικρατεί στη περιοχή αυτή.
Σήμερα κατοικούν στην Στενή γύρο στα 120 άτομα, αλλά όπως έχει αναφερθεί, με την αυξητική τάση που υπάρχει, καθώς και την εγκατάσταση ξένων στο χωριό, προβλέπεται ότι ο πληθυσμός θα διπλασιαστεί, τα επόμενα πέντε χρόνια.
Η Εκκλησία της Στενής είναι αφιερωμένη στον Άγιο Τρύφωνα , που κατά την παράδοση είναι προστάτης των ζώων και των σπαρτών και ο οποίος καταγόταν από την Λάμψακο της Μικρά Ασίας. Ο ναός έχει κτιστεί το 1913 στο μέρος ακριβώς, όπου ήταν η πρώτη εκκλησία του χωριού, ένα μικρό κτίσμα το οποίο καταστράφηκε από πυρκαγιά, λόγω κάποιου ξεχασμένου αναμμένου κεριού ή καντηλιού.
Κατά την διάρκεια των εργασιών για την ανέγερση του υφιστάμενου Ναού, όλοι οι κάτοικοι πρόσφεραν εθελοντική εργασία, άλλοι κουβαλώντας με τα ζώα τους πέτρες από την περιοχή του Μοναστηριού της Χρυσολακούρνας και άλλοι βοηθώντας ο καθένας σε ότι μπορούσε τους τεχνίτες που έκτιζαν την εκκλησία.
Το καμπαναριό το οποίο είναι από τα ωραιότερα της περιοχής είναι εξ ολοκλήρου κτισμένο από πελεκητή σκληρή πέτρα της περιοχής, κτίστηκε το 1940, από φημισμένο τεχνίτη της εποχής εκείνης.
Μέχρι την ανέγερση του καμπαναριού, «καμπαναριό» ήταν ένας τρέμιθας έξω από την είσοδο του ναού όπου ήταν δεμένο πάνω σ' αυτό ένα σήμαντρο. Κοντά στο δέντρο αυτό υπήρχε μια μεγάλη πέτρα πάνω στην οποία ανέβαινε ο Δεσπότης (Μητροπολίτης) για να καβαλλικεύση στη «Μούλα» (θηλυκό Μουλάρι) του, όταν αναχωρούσε μετά που τελούσε την Θεία λειτουργία στην εκκλησία.
Τα χρήματα για την ανέγερση του καμπαναριού είχαν μαζευτεί από εισφορές Στενιωτών μεταναστών στην Νότιο Αφρική, που είχαν σταλεί στο χωριό για τον σκοπό αυτό.
Ο ναός έχει ανακαινισθεί το 1961 και το 1988 και κάθε χρόνο την 1ην Φεβρουαρίου, ημέρα της γιορτής του Αγίου Τρύφωνος ντόπιοι και κάτοικοι άλλων χωριών, τιμούν με την παρουσία τους την μνήμη του Αγίου Τρύφωνα.
Τις ποιο πάνω πληροφορίες μα τις έχει δώσει ο κοινοτάρχης του χωριού κύριος Ηλίας, τον οποίο ευχαριστώ πάρα πολύ.. Εξαιρετικός άνθρωπός ο οποίος με αγάπη και μεράκι προς το χωριό του δημιούργησε το Μουσείο Αγροτικής Ζωής Στενής. (The Steni Museum of Village Life). Όταν ακούσεις αυτόν τον άνθρωπο να μιλά για το Μουσείο και για το χωριό του αντιλαμβάνεσαι αμέσως την αυθεντικότητα στα λόγια του. Ένα Μουσείο που μπορείς να δεις την Αγροτική Ζωή μέσα από το χθες.Έχω πάει σε αρκετά Μουσεία. Τέτοιο Μουσείο με αυθεντικά εκθέματα τα οποία ανήκουν στους κατοίκους του χωριού και τα έχουν χαρίσει στο Μουσείο δεν έχω ξαναδεί. Οι άνθρωποι του χωριού μιλούν με περηφάνια για το χωριό τους πρόθυμοι να σου μιλήσουν και να σε ξεναγήσουν. Εντύπωση μου έκανε και μια γιαγιούλα γύρω στα 80 περίπου που επέμενε να βρει το κλειδί να μας ανοίξει την εκκλησία για να προσκυνήσουμε.
Επίσης να αναφέρω ότι το Μουσείο βρίσκεται στα εκπαιδευτικά προγράμματα Erasmus και αποτελούν πόλο έλξης από πολλούς ξένους μαθητές. Στην είσοδο του υπάρχει βιβλίο με τις εντυπώσεις σας. Είμαι σίγουρη πως θα γράψετε τα καλύτερα μιας και θα ενθουσιαστείτε. Άρα αν τύχει και βρεθείτε προς Πάφο μια βόλτα αξίζει τον κόπο. Και όπως πάντα φωτογραφική και καλή διάθεση.
The village Steni is found in the northwestern part of Cyprus, five kilometers from the sea of the Gulf of Chrysohous. It is built at an altitude of 200 meters above the sea and its climate is ideal during all the seasons of the year. The fact that at a radius of ten kilometers from the coast of the Gulf of Chrysohous there are produced cherries, "avocado", "mango", watermelons, apples, bananas, oranges and almost anything you can imagine, it shows really what climate exists in this region, that is not met in other regions, not only in Cyprus, but also worldwide.
At the east side of the village, going up to the mountain at a distance of two kilometers, the visitor can see the forest of Paphos and in the northwestern side the entire gulf of Chrysochous with the neighboring villages. This is really a very beautiful picture that is not easily found elsewhere.
We can not say for sure how the village Steni took its name, but there exists two versions by the older residents of the village. The first version says that the locality that the first settlement initially existed , it was a narrow part (steno) in the banks of the river that cross the community and possibly that’s why it was given this name. The second version says that the first resident of the village built his stockyard at a place called "stenia" from "stani" and thus afterwards "stenia" became Steni.
There is no exact information about when the village began to exist, but from a part of the old watermill next to the river that crosses the community, experts have pronounced that this is building of the 16th century and thus the village is of the same roughly chronology. Some other information brings the village to exist during the construction of the monastery of Virgin Mary of Chrysolakournas during the 12th century.
As all the villages of the region, the residents of Steni were dealing from the old years, with the agriculture and the livestock-farming. Because the village of Steni is found between mountains and plains, these two professions of its residents had been very gainful and also the water from the river that crosses the community had been for the old years the best gift to the residents.
The population of Steni had an augmentative tendency up to 1930, about 300 residents, but two big currents of immigration in South Africa from 1930-1950 and 1960-1975, brought the village to a stage between deterioration and indestructibility. A smaller current began towards South Africa, at the beginning of the 20th century thus this country was the choice of all the immigrants of Steni.
The municipal school of Steni functioned in 1925 with 35 students.It stopped functioning in 1983, because of the decreased number of children. The children of the community study today in the regional schools of Polis Chrysochous.
With the manufacture of the dam "Evretos" the life of residents, especially that of the farmers changed because they had now other choices than the traditional agriculture, that is, cultivating only cereals. The main products today are the citrus fruits, olives and cereals. Apart from those that deal with the agriculture, others work in the tourist industry of the region and others with technical professions. At the beginnings of 1980 the population of the community began once again to be increased, mainly because of the young persons in the village and the repatriation of the immigrants from South Africa due to the good economic situation that prevails in this region. Today the village of Steni has about 120 residents, but as it has been reported, with the augmentative tendency that exists, as well as with the installation of foreign people in the village, is forecasted that the population will be doubled over the next five years.
No comments :
Post a Comment